دوستداران اخلاق و نشریه آن ها

 

نشریه ی داخلی گروه دوستداران اخلاق شماره 2

 

شناسنامه ی نشریه :

موضوع :اخلاق

 

 

عنوان : اخلاق زیبایی سیرت

 

 

گروه : دوستداران اخلاق

 

 

جمع آوری اطلاعات : فاطمه کرمی ، فاطمه هاشمی

 

طراحی روی جلد : زهرا محمدی

 

تهیه منابع: نکیسا ریاحی

آدرس : شهرکرد ، رحمتیه ، مرکز فرزانگان – متوسطه دوم با همکاری شورای دانش آموزی سال تحصیلی 98-97

 

سرمقاله :

ـ اخلاق یعنی احترام :

نخستین نکته مهم این است که جوهر اخلاق احترام است. احترام به خود، احترام به دیگران، احترام به همة اشکال حیات و محیطی که آنها را دربرگرفته است.

لازمة احتران به خویشتن این است که برای زندگی و شخص خود ارزشی قایل باشیم. با دیگران چنان رفتار کن که می خواهی با تو رفتار کنند و به عبارتی آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگران مپسند» یک اصل اخلاقی است که در تمامی مذاهب و فرهنگهای دنیا توصیه شده است. برای ترتبیت فرزندان شایسته به چیزی بیش از اخلاق احترام نیاز دارید. ایجاد اخلاق احترام گام مؤثری برای رسانیدن فرزندانمان به بلوغ اخلاقی است.

۲ـ تکامل اخلاقی فرآیندی تدریجی است :

نکته بسیار مهمی است که اخلاق احترام ناگهان و تمام و کمال در هیچ سن به خصوصی دیده نمی شود. تکامل اخلاق فرآیند تدریجی است که مرحله به مرحله به دست می آید. زیرا پایه های تکامل اخلاق از بدو تولد تا پایان سه سالگی استوار می باشد. بخش دوم به مراحل استدلالی اخلاقی مربوط است و این مرحله ای است که با دخالت پدر و مادر و سایرین از زمان پیش از مدرسه تا بلوغ صورت خارجی می گیرد. آنها می توانند در کنار خواسته های خود توجه به خواسته های دیگران را هم یاد بگیرند و در جادة دور و دراز منتهی به بلوغ اخلاقی قدم بردارند.

تجربه نشان می دهد که مراحل استدلالی شبیه نردبانی است که کودک برای صعود از آن باید از پله ها به ترتیب و تدریج بالا رود

احادیث و روایات :

1 » پیامبر صلى‏الله‏علیه ‏و‏آله :

 

چه چیزى مانع توست که زندگى پسندیده و مرگ با سعادت را داشته باشى، چرا که من براى کامل نمودن اخلاق زیبا مبعوث شده‏ام .

2 » پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله

محبوب‏ترین شما در نزد خدا، خوش اخلاق‏ترین شماست .

3 » امام صادق علیه‏السلام :

خوش اخلاقى در بین مردم، زینت اسلام است .

4 »  امام على علیه‏السلام :

گوش خود را به شنیدن خوبى‏ها عادت بده و به آنچه که به صلاح و درستى تو نمى‏افزاید گوش مسپار، زیرا این کار، دل‏ها را زنگار مى‏زند و موجب سرزنش مى‏شود .

5 »  امام صادق علیه‏السلام :

 

آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالى به برادر (دینى) خود و بسیار به یاد خدا بودن .

اخلاق در اصطلاح به صفات درونی انسان گفته می‌شود که در او به صورت عادت در آمده است.به گونه ای که عمل مربوط به آن صفت در جایی که موقعیت ان پیش می آید بدون درنگ از شخص سر بزند. و علم اخلاق، که اغلب با حذف کلمه علم از ابتدای آن به طورمطلق بکار می رود، علمی است که با شناساندن صفات نیک و بد و اعمال درست و نادرست اخلاقی، انسان ها را به کسب صفات نیک و انجام اعمال درست توصیه می کند و راه کارهای عملی این مهم را بیان می کند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

واژه شناسی اخلاق

اخلاقدر اصل، واژه‌ای عربی است که مفرد آن خُلْق» و خُلُق» می‌باشد. در لغت به‌معنای سرشت و سجیّه» به‌کار رفته است؛ اعم از اینکه سجیّه و سرشتی نیکو و پسندیده باشد مانند جوان‌مردی و دلیری، یا زشت و ناپسند باشد مثل فرومایگی و بزدلی.

در لغت نامه دهخدا آمده است: اخلاق جمع خُلق» و در لغت به معناى خوی‌هاست

 

 

 

حکمت ها و حکایت ها

بهرسولخداخبردادندکهسعدبنمعاذازدنیارفتهاست. ایشاندرتشییعجنازهسعدحاضرشدو

باپاییکگوشهتابوتاورابهدوشگرفت. هنگامیکهبهقبرستانرسیدندبادستمبارکشاورادر

قبرگذاشتوبرویخاکریخت. ازپیامبراکرمشنیدندکهمیفرمود: جبرئیلرادیدمکهبافرشتگاندر

 

 

 

 

 

 

آیا شنیده اید ؟

حقیقت ادب و تربیت عبارت است از: دارا بودن خصلت های خوب، خالی بودن از صفات زشت و ناپسند. انسان به وسیله أدب - در دنیا و آخرت - به کمالات اخلاقی می رسد; و نیز با رعایت أدب نیل به بهشت می یابد.

هر چیزی نیازمند عقل و خرد است و خرد نیازمند ادب

مفهوم و معنای ادب از نظر مردم، تنها خوب سخن گفتن است که رکیک و سبک نباشد، ولیکن این نظریّه قابل توجّه نیست تا مادامی که انسان را به خداوند متعال و بهشت نزدیک نگرداند. بنابر این ادب یعنی رعایت احکام و مسائل دین، پس با عمل کردن به دستورات الهی و ائمّه اطهار (علیهم السلام)، ادب خود را آشکار سازید.

بهترین چیزی که پدران برای فرزندان به ارث می گذارند، ادب است.

ادب اندک، بهتر از خاندان بسیار است.

 

تو به ادب خود ارزش می یابی، پس آنرا با بردباری زینت بخش.

 

 

از زندگی بزرگان بیاموزیم

 

رفتار حضرت علی (ع) با ابن ملجم

حضرت امیر با دشمن اخلاق نیکویی داشتند. وقتی ابن ملجم را دستگیر کردند و نزد امام آوردند، حضرت مسموم بود و نماز را نشسته می خواند. امام به او فرمود: آیا من بد امامی برای تو بودم؟ چرا شما این کار را با من کردی؟ ابن ملجم منقلب شد و گریه کرد. حضرت به فرزندش گفت که او ترسیده است، به او رحم کنید. حضرت به فرزندانش وصیت فرمودند: از آنچه که خودتان می خورید به او بخورانید و از آنچه خودتان می نوشید به او بنوشانید،طعامش نیکو باشد و فرش زیر پایش نرم باشد. در روز آخر وقتی حضرت شیر می نوشیدند، فرمودند که مقداری از آنرا به ابن ملجم بدهید.

صفحه ی 53 قرآن

پیامبر فرمود: ذکر صلوات، قبر عالم برزخ را نورانی می کند، در هنگام عبور از صراط فرد را نورانی می کند و دربهشت انسان را نورانی می کند.

در آخرین آیه در این صفحه داریم: خدا از پنهان و آشکار شما خبر دارد و از هر آنچه در زمین و آسمان است با خبر است. ما باید بدانیم درمحضر دید الهی هستیم. اگر انسان این حضور را درک بکند حتی فکر گناه را هم نمی کند. وقتی ما میهمانی داریم خیلی ملاحظه می کنیم. اگر حضور خدا را هم در زندگی مان پررنگ کنیم دیگر گناه نمی کنیم.

امیرالمومنین حتی با دشمنانش خوش اخلاق و مهربان بودند.در جنگ خندق،امیرالمومنین درمقابل عمربن عبدود قرار گرفت. عبدود خیلی قوی بود، یک ضربه به پیشانی حضرت زد و حضرت پای او را قطع کرد. حضرت وقتی می خواست سر عبدود را ببرد بلند شدند و قدم زدند. از حضرت پرسیدند که چرا همان موقع سر او را جدا نکردید. حضرت فرمود: او به مادرم فحش داد و آب دهان به صورت من انداخت.

 

معرفی کتاب :

معرفی کتاب ادب گفت‌وگو اثر مهدی ایرانمنش

 

بی‌شک آقای مهدی ایرانمنش در این پژوهش ارزشمند خود به یکی از مهمترین موضوعات مورد نیاز جامعۀ ما پرداخته‌ است. این پژوهشگر نهتنهامسئلهراازحیثنظریوشناسائیعواملاجتماعیو درونیِ مورد نیاز برای تحقق گفت‌و‌گو،  به خوبیموردبررسیقرارداده‌،که شیوه‌های تحقق عملی گفت‌و‌گو در جامعه، دغدغۀ مهمتر ایشانبودهاست.
جالبتر اینکه به نقش اینمسئلهدرتحققجهاتاخلاقیومعنویآدمیانتوجه درخوری شده است تا آنجا که مؤلف بخشی ازکتابرا به ادبِ گفت‌و‌گو با خداوند»» اختصاص داده است. از اینرو این کتاب هم به دلیل استحکام نظری و شناسائی زیربناها و هم از نظر تناسب آن با فرهنگ دینی جامعه و توجه به جهات معنوی و اخلاقی، از امتیازات خاصی برخوردار است.
مطالعه کتاب نشان می‌دهد  اینپژوهشگر، منابع بیشماری را در این خصوص از نظر گذرانده و از منظر جامعه‌شناسانه، روان‌شناسانه و دین‌شناسانه به تحلیل مسائل پرداخته است.

دکتر ایرانمنش  بهرویاروییمنطقیبا موضوع از جهات گوناگون پرداختهودیدگاه‌هاییعمیق‌ترراارائهدادهاست، تا آنجا که به جرأت می‌توان گفت  جایاینکتابدراینسطح،درمیانآثار روشنفکران دینی خالی بود. ایشانبهدرستیبهاینمطلبتوجهدارندکه وسعت ارتباط این موضوع با مسائل کلان اجتماعی،ی، دینی وتربیتیبهحدیاست که غفلت یا کمتوجهیبهاینموضوعچه ازسوی دانشگاهها و چه سایر مراکز علمی، به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.

ایشان می‌خواهد به این سوال اساسی پاسخ دهد که سوء تفاهم و عدم تفاهم  درسطوحمختلف،چگونهوچهزمانی قابلرفع شدن است.  اواشارهمی‌کندکهچهآنهاکه  اخلاقرامقولهایفردیواخروی می‌دانند که با درون و باطن آدمی سر و کار دارد و از این رو، در وهله اول از آن انتظار دارند که به تهذیب نفوس و س